Sống tại Canada (nguồn: facebook phile)

Living in Canada ( Chapter 1 )

PHIL LE·THỨ BA, 7 THÁNG 6, 2016·READING TIME: 95 MINUTES

+ Chi phí sinh hoạt tại Canada :

Những gì mình chia sẻ sau đây áp dụng cho một người lớn ở Toronto - một trong những thành phố đắt đỏ nhất ( các thành phố và tỉnh bang khác có thể cao/thấp hơn some 10~30% ).
- Tiền thuê phòng : $300~$500/tháng ( tùy phòng share hay gần trung tâm, kinh nghiệm của mình là nên kiếm phòng thuê ở gần chỗ làm và học, tiết kiệm tiền bus mỗi tháng và thời gian di chuyển. Nên nhớ, mỗi ngày bạn tốn 1 tiếng trên đường là đang mất $300/tháng - tính chẵn lương $10/hr ). Nếu ở gia đình thì nên thuê căn hộ 3 phòng ngủ $1,200~$1,500 sau đó cho thuê lại 1~2 phòng giá $450/phòng để giảm chi phí.
- Tiền di chuyển : vé bus & subway $140/tháng, nếu nhà ở gần chỗ làm & học 1~3km thì chỉ cần đi bộ coi như tập thể dục đỡ tốn khoản này. Nếu có gia đình và điều kiện thì nên mua xe tầm $3,000~$5,000 là chạy ngon rồi, phí bảo hiểm $200~$900/tháng ( tùy bằng lái G hay G2, vùng đang ở, lịch sử lái có tai nạn hay phạm luật ), xăng xe $1/lít chạy đi làm 1 tháng khoảng $300 bao gồm phí bảo trì và thay nhớt.
- Tiền điện thoại : phone plan $60/tháng được phát cho cái iphone 6 hoặc Samsung S6. Tự mang phone của mình thì tùy gói có data hay không, dao động $20~$45 tùy hãng bạn cứ shop around sẽ có deal tốt.
- Tiền ăn : $250~$300/tháng mua về tự nấu ăn ở nhà đầy đủ chất : các loại thịt heo-gà-cá-bò-tôm, rau các loại, trứng gà, sữa, phô mai, trái cây ôn đới táo-cam-chuối-nho-dâu ( đừng hứng lên ăn trái sầu riêng hay mít thì mệt lắm, đau túi, nói chung tránh xa trái cây nhiệt đới ra ), thuốc bổ vitamins tổng hợp.
- Tiền giải trí : xem phim mỗi cuối tuần và mỗi tháng đi camping/hiking ngắm cảnh ở các parks khoảng $100.
Ở mức sống cơ bản như trên thì cần khoảng $1,100/tháng ( tương đương 100 giờ làm việc với minimum wage $11 ). Gia đình nào ở mấy người lớn thì cứ nhân lên thôi, trẻ em không cần tính ăn ở như trên nhưng phải cộng thêm mỗi tháng đâu đó $900 tiền giữ trẻ hoặc after school. Coi như một gia đình 2 vợ chồng 2 đứa con xài tiết kiệm thì tầm $3,500~$4,000.
Làm bài toán nhỏ xíu, lương lao động phổ thông : rửa chén, phục vụ, công nhân...minimum wage ~$11/hr với 1 tuần làm 6 ngày 48 tiếng sẽ kiếm đâu đó $530 ( bằng với lương một công chức hoặc kế toán viên entry level mặc suit/vest lịch sự ở ngân hàng ), còn bạn nào làm thợ có nghề : sửa nhà, lót sàn, làm bếp, sơn tường, làm móng/tóc thì có khi kiếm được $800~$1,200/tuần like a piece of cake. Tính thế để thấy là dù chi phí có đắt đỏ thì các bạn du học sinh vẫn có thể vừa học vừa làm Part time đủ để lo chi phí sinh hoạt ở Canada, còn gia đình nào mà hai vợ chồng với tinh thần làm việc siêng năng ( dù cho không có nghề nghiệp và học hành ) vẫn đủ sống không bị đói ở đất Canada này, giàu thì không giàu nhưng chắc vẫn có Camry chạy phà phà sau 1~2 năm chăm chỉ với một cuộc sống ổn định và con cái được học hành đàng hoàng trong môi trường trong lành. Còn để vươn lên mua nhà sau 10~15 năm bươn chải thì chắc phải lấy ngắn nuôi dài học một cái nghề gì đó đặng tích cóp còn tậu miếng đất cắm cái chòi tranh nhét 2 quả tim vàng vào. Chúc cả nhà vui sống và an nhiên nơi đất lạnh tình nồng này.

+ Những ngày đầu khi landing :

Các bạn nên lên plan làm những hoạt động này trước : nếu chưa có xe hoặc không có người thân bạn bè chở đi thì hãy mua ngay 1 thẻ Metro Monthly Pass giá $142 của TTC để đi bus & subway trong suốt 1 tháng đầu vì tiền di chuyển ở Toronto khá đắt ( đặc biệt là những bạn mới qua vẫn còn quen quy đổi tỉ giá mỗi khi xài tiền ), đi đến các Shopping Malls lấy số phone vì các paper work đều đòi mình cung cấp số phone, mở thẻ bank (TD, CIBC, RBC, BMO...cũng trong Shopping Malls), số SIN#-Social Insurance Number ( Canada Service kế bên Scarborough Town & Center hoặc vào trang này research http://www1.toronto.ca/wps/portal/contentonly?vgnextoid=a3b21c61b282e310VgnVCM10000071d60f89RCRD&vgnextchannel=0d97ba2ae8b1e310VgnVCM10000071d60f89RCRD ), học và thi bằng lái lý thuyết G1 ( tại địa chỉ và phí thi https://www.drivetest.ca/tests/fees.html tìm mục Find a Drive Test Center )

- Nên bỏ hết tiền vào bank ngay khi mở thẻ Debit hoặc Saving Account, chỉ nên giữ Cash 100$ trong người để an toàn và đỡ lo mất hay quên bóp ví. Trường hợp các bạn mang USD thì có thể đổi sang CAD ở các cửa hàng của CalForex sau đây sẽ có tỉ giá tốt hơn trong bank :

https://www.calforex.com/en/locations/

Cách deal với bank : gọi lên CalForex ( ngay trước mặt Bank staff ) hỏi Exchange Rate và compare với Rate của Bank offer, đề nghị Bank đổi = với rate của CalForex. Nói nhẹ nhàng thôi là họ tự service mình ah “Well, I really wanna change USD to Canadian Dollars here, unfortunately the exchange rate of Calforex is higher than yours, Could you please offer me the same rate at Calforex, otherwise I have to waste my time to go there.”

- Phone Plans của các hãng rất phong phú và đa dạng cứ shop around rồi thấy cái nào dịch vụ ổn với giá hợp lý thì đăng ký xài, số là của mình, mốt chuyển plan qua Couriers khác vẫn giữ số đó. Nhớ compare và ask for discount nhé, gần các ngày lễ hay có promotion sẽ được chuyển qua plans khác với nhiều benefits hơn.

- Vào TD Bank mở USD & CAD account debit-VISA credit-saving blah blah thì chả phải tốn xu nào để deposit ( nhớ cứ ask for discount and other benefits trước khi quyết định dùng bất kỳ dịch vụ gì, nếu không hỏi có thể bị bắt deposit 1,000$ thế chân ). Ngoài ra nếu là sinh viên thì có thể mở Mastercard ở BMO cũng nhiều discount ăn uống mua sắm, Scotia Bank thì có vụ tích điểm đổi vé xem phim ở Cineplex cũng vui, cứ 1,000 points thì đổi 1 vé xem phim ( Rạp phim không có số ghế, ai vô trước thì ngồi chỗ đẹp, đi ngày thường vắng thì cứ đi lòng vòng trong mấy rạp thích phim nào vào coi phim đó, mua 1 vé coi 3 phim sáng đến chiều ). còn bank RBC và CIBC các kiểu cứ shop arround thích cái nào thì mở cái đó để build up credit score tốt cho việc mua xe và mua nhà mai này. Và tuyệt đối đừng hủy credit card và phải trả tiền đúng hạn, không nên mở quá nhiều thẻ visa/master vì khó kiểm soát, 2~3 là đủ.

- Áo ấm phải đợi tháng 10 cuối thu hoặc mua trái mùa cuối đông mới rẻ, duy chỉ có Canada Goose là luôn có bán với giá 850~$1,200 ( included tax 13% ), tiết kiệm hơn thì mặc multi-layers với áo khoác <$200 ( mua trong Cosco thường được giảm 50%, mình mua cái Toboggan $380 discount còn $180 mặc ấm chẳng thua gì Canada Goose ngoài việc Goose độn lông ngỗng còn cái này độn lông vịt, mình mặc 1 áo lót-áo len-khoác cái này ở ngoài -10 độ C đi bộ đổ mồ hôi, đầu tư vào giày đi tuyết cho ấm áp ko trơn trượt và đội nón len-khăn cổ-găng tay. Luôn mặc ấm tay chân và đầu mỗi khi ra đường là ok. Nếu không có điều kiện nhiều thì có thể mua đồ second hand ở các Thrift Store giá tầm 10~50$ https://thriftstore.ca/

HỌC VÀ THI/ĐỔI BẰNG LÁI XE Ở CANADA

Đất nước Canada rất rộng lớn và thời tiết khá lạnh nên hầu như ai sống ở đây cũng đều có bằng lái xe và nên có một chiếc oto để di chuyển tiện lợi. Chưa kể, một số công việc còn yêu cầu bạn phải có bằng lái xe và phương tiện cá nhân nữa. Bạn đã có bằng lái ở Vietnam muốn đổi hoặc muốn thi lấy bằng lái xe ở Canada nhưng chưa biết phải làm thế nào? Hãy đọc ngay những kinh nghiệm này để làm tốt và nhanh hơn :

- Học và thi bằng lái lý thuyết G1 từ VN nếu có thể học qua trang web http://www.g1.ca/ , thi cũng nhanh và dễ, đừng nên mua Handbook 16$ tốn tiền mà học không hiệu quả bằng, vì trang web này mô phỏng y chang thi thật. Sau đó thi bằng thực hành G2, nếu có bằng lái từ VN>2 năm thì có thể đăng ký thì thực hành ( sau khi hoàn thành G1 ) lấy Full G mà không phải chờ 1 năm, nếu rớt G thì có thể thi lại G2 ngay mà không cần chờ 8 tháng, đậu thì thi lại G lần nữa. "Bằng quốc tế" mà ở VN làm thực ra chỉ là dịch thuật công chứng và áp dụng với những nước ký hiệp định với VN, nên làm cái này khi đi du lịch ở Canada > 3 tháng, còn ở dưới 3 tháng thì không cần làm dịch cái này cầm luôn cái bằng lái của mình là ok, nhưng recommend là không nên lái nếu chưa từng lái xe ở khu vực Bắc Mỹ để đảm bảo an toàn, ở đây họ lái tốc độ khá cao và nhiều cái rất khác với VN ( rõ nhất là qua ngã 4 vẫn nhấn ga đạp đều chứ không có giảm tốc độ quan sát qua lại, cứ đúng đèn giao thông mà đi vì nếu bạn giảm tốc độ sẽ gây nguy hiểm cho người chạy sau, ngoài ra rẽ trái-phải thấy trống là đạp ga để băng nhanh qua chứ không có rề ga từ từ nhìn tứ phương xem có ai chạy ẩu ra hay như hồi còn ở quê nhà ), mất tập trung chút là nguy hiểm khi lái xe ở Canada này.

Quy trình lấy/đổi/thi bằng lái ở Canada đơn giản thế này :

1- Bằng lái oto ở VN không có giá trị đổi ngang bằng ở Canada như là Korea hay USA. Việc dịch công chứng để đăng ký đổi chỉ làm giảm thời gian chờ giữa G1 và G2 ( 8 tháng~1 năm ), giữa G2 và G ( 1 năm ). Bạn ra bất kỳ ngân hàng nào yêu cầu họ cấp cho bạn 1 cái Money Order 65USD ( là đô la Mỹ không phải CAD, bạn có quyền thanh toán với bank bằng CAD khoảng 85~90$ CAD theo tỉ giá nhưng trên Money Order phải là 65USD để thanh toán phí cho Vietnam Embassy ).

2- Mua 2 cái phong bì có sẵn tem của Canada Post để gửi cho Vietnam Embassy trong phong bì đó chứa : bằng lái oto ở VN thời gian trên 2 năm bản gốc thẻ PET song ngữ, Money Order, 1 phong bì có ghi sẵn địa chỉ bạn nhận lại thư ở mục “TO” ( not FROM ) sau khi Embassy chứng thực cho bạn. Bạn ghi bên ngoài cái phong bì bự đó mục “NOTE : Dịch và Công chứng Driver’s License” là Vietnam Embassy tự hiểu sẽ làm gì và gửi về cho bạn theo đúng địa chỉ phong bì bên trong bạn đã ghi sau 1 tuần. Thông tin Vietnam Embassy như sau :

***ĐẠI SỨ QUÁN VIỆT NAM tại CANADA để làm lại Passport/chứng thực...v...v***

Địa chỉ : 55 Mackay St, Ottawa, ON K1M 2B2, Canada

CONSULAR CONTACT

Website : http://vietem-ca.com/embassy/consular-contact

Email: vietnamembassyincanada@gmail.com

Phone: (613) 236 0772 or (613) 236 1398

Hotlines: 613-700-4779 or 613-882-6699

Consular service walk-in hours:

+ Monday: From 13.30 - 16.30

+ Wednesday and Friday: From 9.30 - 12.30 and from 13.30 - 16.30

3- Sau khi nhận được tờ dịch công chứng bằng lái của Vietnam Embassy thì lên web https://www.drivetest.ca/find-a-drive-test-centre/alphabetical_list.html xem chỗ nào gần nhà ra đăng ký thi G1 ( dù có bằng lái VN vẫn phải thi lại G1 ) nhớ chìa cái bằng lái bản chính và tờ dịch ra để yêu cầu thi thẳng G, đóng phí 150$ ( để thi G1 và G2 ), và 90$ ( thi G, nếu rớt G thì không phải đóng tiền thi lại G2 nữa vì phí đã included trong 150$ ). Nhờ có bằng VN nên “chỉ được thi thẳng G duy nhất một lần từ G1 bỏ qua G2, vẫn phải thi lý thuyết G1”, nếu rớt vẫn phải thi lại G2. Lưu ý là thời gian bạn đến Canada và lấy G1 ở dưới 6 tháng mà thi thẳng G thì khả năng rớt ở Road Test & Highway Test tới 90% dù bạn thao tác đúng tất cả ( Never ask WHY ok ), tùy bạn cân nhắc, kinh nghiệm của mình khuyên là nên thi từ G1, lên G2 sau 3 tháng, rồi lên G sau 4 tháng nữa sẽ tiết kiệm chi phí dù bản thân mình đã có bằng lái oto ở VN đã 8 năm.

4- Contact học Road Test 90 phút là 50$, mướn xe đi thi 120~150$ ( đã bao gồm 1 giờ hướng dẫn Road Test ngay tại trường thi ), giá bao trọn gói ra bằng là 600$ ( thường các bạn lái yếu nên sử dụng dịch vụ này ), còn đã lái cứng rồi thì chỉ cần học 4 classes + phí thi tốn tổng cộng khoảng 350$ là pass G2 dễ dàng thôi. Bạn có thể liên hệ thầy Hùng Henry 416 829 1863 để học lái, thầy dạy cụ thể rõ ràng ra skills liền chứ không màu mè kéo nhay thời gian học. Một số thầy khác được những anh chị em khác refer khá tốt là Chú Tư ( 416 937 5136 ), Chú Hoàng ( 647 404 8306 ), Chú Trung ( 647 864 2199 ). Các bạn ở tỉnh bang khác ngoài Ontario có thể tham khảo thêm các contact của bạn bè đã từng thi xem review để học lái cho tốt.

5- Lưu ý khi thi G1 : nên đến Driving Center lúc 8h xếp hàng để 8h30 lấy số đầu nếu không phải chờ 2 tiếng rất mệt, bài thi 40 câu nhưng chia làm 2 phần : bảng hiệu 20 câu và luật/tình huống 20 câu, “phải pass 16/20 câu cho mỗi phần” thì mới đậu. Tránh hiểu nhầm là được sai 8 câu, có bạn làm phần đầu đúng 20/20 xong phần sau vừa sai 5 câu là đã bị fail rồi. Cách thi y chang học trên website mình đã share, chọt chọt cảm ứng rất trực quan và dễ nhớ. Tất cả bằng English không có Vietnamese. Có bằng lái G1 này thì có thể thay thế cho Passport khi làm các giấy tờ cần ID Card và cung cấp khi thi Road Test.

6- Lưu ý khi thi Road Test G2/G : nhớ quan sát Blind Spots bằng cách quay cái đầu và cổ lại phía sau ( và phải để ý giám khảo nhìn mình là mình giả bộ quay đầu quan sát khi rẽ trái/phải/de đuôi lấy điểm, mình bị rớt lần đầu vì lúc quay đầu thì giám khảo không nhìn đến khi cô ấy nhìn thì mình đã quan sát xong, không quay đầu rớt ráng chịu ahihi ), check gương hậu và gương giữa mỗi 10 giây, cầm vô lăng bằng 2 tay hướng 11h và 3h, tuyệt đối không bấm kèn, chú ý người đi bộ-đèn giao thông-biển báo tốc độ, trụ nước chữa cháy bên đường và lối ra vô đậu xe cách đó 3m, ra vô xe đánh xi nhan và quay đầu quan sát điểm mù, chạy cao hơn tốc độ cho phép 10% tránh trường hợp lỡ bị giảm chân ga cũng không thấp hơn tốc độ cho phép sẽ bị giám khảo tick vào là chạy chậm không đủ đốc độ. Đó là những cái hay rớt và bị thẻ đỏ tức thì.

7- Cách để giảm phí bảo hiểm xe là sau khi thi G1 xong thì bỏ ra thêm 150$ để lấy cái Certificate đã học lái ở các Driving School ( vấn đề nhạy cảm này các bạn hỏi thẳng thầy dạy lái nhé ;) ). Có cái Certificate này rồi thì thi G2 sẽ được giảm phí bảo hiểm xe khoảng 100~150$/tháng, có G nữa thì phí bảo hiểm xe sẽ thấp hơn G2 khoảng 100~150$ nữa.

Chúc các bạn học tốt thi đậu, lái xe an toàn và sống tốt nơi xứ lạnh tình nồng này.

MỘT SỐ KINH NGHIỆM Ở CANADA

Khi bạn mới đặt chân đến Canada hẳn còn nhiều bỡ ngỡ, biết một số kinh nghiệm nhỏ lẻ của những người đi trước sẽ giúp bạn phần nào tránh được rắc rối và tiện việc của bạn hơn. Hãy cùng tham khảo những bài học sau nhé.

---------------------------------------------------

- Bài học 1 : tuyệt đối không mua suitcase/valise nhựa và các đồ quan trọng ở Vietnam ( trừ mắt kiếng và làm răng ), cứ vali vải cổ điển mà dùng cho bền hoặc ra nước ngoài mua cho đúng hàng tốt, một cách khác là mọi người cứ đóng 1 cái thùng xốp 25kg quấn keo vòng quanh là ổn, không bị mất hàng khi về VN còn lúc đi thì nhẹ kg đựng được nhiều đồ hơn. Một người được mang 3 kiện hành lý ( 1 xách tay 7kg và 1 túi laptop, 2 ký gửi 23kg/kiện ) và 5,000USD tương đương 6,500CAD ( thời gian đầu khoảng 3 tháng sẽ xài khá nhiều tầm 3~4 ngàn đô để settle down cho 1 người ), nhớ bỏ tiền vào túi an toàn quấn quanh người vật bất ly thân, đừng để tiền trong hành lý, qua đến Canada thì mở account và deposit vào bank ngay cho an toàn. Ở Canada thường chỉ mang tiền mặt <100$ để chi tiêu ở những nơi không dùng thẻ như chợ Việt. Còn lại đều dùng Visa và Debit Card tap on machine rất nhanh và gọn.

- Bài học 2 : kiên quyết từ chối ( cho dù 3,4, hay n lần ) mấy anh giúp đẩy vali trong khu vực lấy hành lý nếu không muốn tốn $10~$20 tiền tip, có điều có mấy ảnh đẩy thì hành lý được ra dễ dàng ít bị soi hơn, và cũng tiện cho những phụ nữ, người già và trẻ em đi một mình thì nên dùng service này. Tuyệt đối đừng mang đồ ăn có chứa “chất thịt” và các đồ cấm trong hành lý bạn research google, lỡ bị phát hiện sẽ được vào black list những lần sau qua hải quan sẽ bị super soi cả ngày, tùy mức độ nặng nhẹ sẽ bị phạt tù/tiền 800~2,000$ hoặc bị cấm nhập cảnh.

- Bài học 3 : Ở đây ít có người bắt phone mình gọi lắm nha vì đang driving hay working rút phone ra bấm hay nghe trong xưởng sẽ bị supervisor ra nhắc nhở, 2 lần là lên đường. Người ta thích nhắn tin hơn là gọi. Và nếu gọi thì để lại tin nhắn thoại. Nếu người ta rảnh sẽ gọi lại mình. Mọi giao dịch đều có thể thực hiện bằng phone. Khi gọi dịch vụ thời gian chờ sẽ rất lâu. Nếu cuộc gọi quan trọng thì đừng cúp máy. Vì nếu cúp máy gọi lại, thời gian chờ thậm chí còn lâu hơn.

- Bài học 4 : Khi mua hàng nhớ coi kỹ hoá đơn, vì có thể họ tính sai. Một số siêu thị như Superstore sẽ tặng mình món hàng <10$ đó luôn nếu mình phát hiện họ tính tiền sai trong ngày. Với điều kiện hàng nguyên giá, nếu hàng giảm giá final discount sẽ ko được như vậy.

- Bài học 5 : thấy ai té ngã và cần giúp đỡ thì đừng sà vào vội mà hãy "ask for consent" trước liệu họ có cần giúp không, không khéo bị kiện phát là mệt, cách hay nhất là gọi 911 để Police handle nếu bạn không có CPR làm First Aid. Giúp người không đúng chỗ đúng cách là tự hại mình đấy.

- Bài học 6 : khí hậu Canada thay đổi thất thường sáng nóng chiều lạnh, nếu phải ra đường thì việc đầu tiên check thời tiết ( xem mục Feels Like vì nhiệt độ có khi chỉ 0 độ C mát mẻ nhưng gió mạnh sẽ feel like -10 độ ), và vác theo cái áo jacket dù có mặc hay không. Ở đây phải giữ sức khỏe đúng như câu "sức khỏe là vàng", bệnh cái là tốn cục vàng cho bác sĩ đấy nếu bạn không có bảo hiểm.

- Bài học 7 : Mùa đông đến bạn nào chưa có heater thì có thể ra Walmart sắm một cái chừng 20$ là dùng tốt, bật chừng 15mins là ấm phòng rồi tắt. Trong nhà cũng có heat nhưng nên phòng hờ vì nhiều nhà chủ tiết kiệm chỉ mở vài tiếng rồi tắt hoặc nhà cũ bị hư heater giữa đêm. Nhớ mua thêm cái humidifier để xông hơi nước tránh bị khô họng vào mùa đông, tầm 30~40$ là xài tốt rồi, mình lùng trên kijiji và mấy shop đồ cũ moving sale mua được cái Honeywell có 10$ mà còn mới tinh nguyên hộp xài cực tốt ;) bạn nào tiết kiệm nữa có thể lấy cái ấm điện nấu nước sôi, cắm nấu nước mở cái nắp ra, vì thực ra nguyên lý 2 cái máy đấy như nhau ah, đi ra đi vô chịu khó bấm nút bật nấu, không muốn mất tiền thì phải chịu khó mất công. Bắt đầu một cuộc sống mới nhiều thứ phải lo toan lắm, cứ tiết kiệm được cái nào thì tốt cái đấy rồi sẽ ổn cả thôi.

Bài học 8 : nên search thông tin và google maps lên plan kỹ trước khi ra đường đi làm giấy tờ linh tinh các kiểu tránh mất thời gian và tiền bạc khi di chuyển nhiều vì ở đây đất rộng, không có xe cá nhân thì di chuyển bus&subway rất lâu, mọi thông tin cứ ra CIC Newcomer Service hoặc Canada Center hoặc Ontario Service, và lên trường học hỏi thông tin cho đúng làm theo hướng dẫn là được, không cần cò mối gì cả, mọi thứ đều public.

Bài học 9 : Thời gian đầu thì không nên mua xe vội vì xe thì rẻ ( tầm 5~7 nghìn là hoành tráng rồi ) nhưng bảo hiểm thì mắc, tầm 300~700$/tháng cho new driver, tính ra 1 năm đi xe tiền bảo hiểm gần bằng cái xe. Đi public transport thì có subway/bus/streetcar cứ ra mua thẻ tháng ở station hoặc mua token ở subway station hoặc convenience store ( 1 token ~ $3 ) lên xe bus bỏ 1 token vào ống heo của tài xế ( nếu bỏ cash phải đưa đúng $3.25 vì driver không trả lại tiền thừa ), yêu cầu ( nhưng đa phần là họ tự đưa ) lấy cái transfer receipt POP ( đi subway thì vừa lên escalator sẽ thấy cái trụ đỏ lè, bấm nút nó sẽ lòi ra cái giấy transfer ) để lên bus khác trình cho driver xem được đi tiếp. 1 xu token có thể đi nối chuyến A-B-C-D liên tục trong 2 tiếng nhưng không ngắt quãng lâu và không được đi bus chiều ngược lại ( one-way route only within 2 hours ). Nếu không phải là xuống trạm cuối thì đừng nên ngủ trên xe dù mệt mỏi, xe chạy hố là còn mệt hơn nữa vì phải đón tuyến khác tốn tiền và thời gian quay ngược lại. Tuy nhiên bạn đi quen tuyến đường thì có thể ước lượng thời gian di chuyển và đặt báo thức rồi ngủ ngon lành thôi. Ở Canada này bạn nên tập thói quen đo khoảng cách xa/gần bằng thời gian di chuyển thay vì là km ;) vì lái xe 2~3 tiếng được cho là gần, khoảng 200~300km.

- Bài học 10 : Ở đây có stable jobs là sẽ có mọi thứ ( nhưng nợ ngân hàng 5~20 năm ) dù cho làm công việc gì đi nữa, tất cả đều công bằng dĩ nhiên cho người siêng làm và chịu khó only. Làm nhiều thì bị đánh thuế nhiều, làm ít đóng thuế ít, cuối cùng 2 mức ấy cũng phù hợp với cấu trúc xã hội mà chính phủ đã setup. Không có chuyện làm công nhân thì không bao giờ mua được cái xe, ví dụ nhé : Mazda 3 đẹp cáu cạnh 25 nghìn khỏi trả trước xu nào lãi suất 0%~3% mỗi tháng trả chừng 300~500 đồng trong vòng 60~84 tháng, lãi cho có hình thức, tương tự như mua nhà 2.5~4%. Có điều muốn làm giàu thì ở đây hơi khó vì luật chặt chẽ rất khó lách, đúng câu sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật. Be safe and live strong !

#PhilExperience #LivingInCanada

MỘT SỐ CÂU HỎI THƯỜNG GẶP KHI CHUẨN BỊ ĐI CANADA

--------------------------------------------------------

Những ai đang chuẩn bị đi hoặc tìm hiểu về Canada đều có rất nhiều thắc mắc : lập tài khoản bank nào? xài phone plan nào có lợi ? nên mua quần áo mùa đông ở VN không? và đem đồ gì theo từ VN ? ( bạn đừng hỏi ở Canada có lạnh không nha ahihi )

Sau đây là những chia sẻ của mình giúp các bạn có thêm thông tin về việc này, tất cả là quan điểm cá nhân dựa trên hoàn cảnh và trải nghiệm của bản thân, Phi xin phép miễn trừ trách nhiệm với những kết quả của các bạn làm theo. Các bạn share/copy paste nội dung vui lòng ghi rõ “Bài viết của Phil Le”. Phi cám ơn nhiều :)

---------------------------------------------------------

Một số câu hỏi thắc mắc :

1. Lập tài khoản ngân hàng nào là có lợi ?

Cứ lựa các bank lớn và có nhiều chi nhánh gần nhà mà dùng như CIBC, BMO, RBC hoặc TD bank là tốt nhất vì dịch vụ hỗ trợ tốt. Các bank nhỏ hơn cũng có nhiều khuyến mãi nhưng có thể không hỗ trợ tốt như các bank lớn. Đặc biệt : RBC cho mở account Cad từ Việt Nam, mình chuyển tiền vào RBC accounts, sau đó sang Canada, show up in person để activate tài khoản. Để tìm hiểu thêm dịch vụ này Email đến newcomers@rbc.com và họ sẽ hướng dẫn cụ thể bằng email luôn. Vụ verification of ID, vì văn phòng luật sư chỉ định của họ ko có ở Việt Nam nên các bạn propose sử dụng văn phòng luật sư nào đó có uy tín và có website nhé. Ngoài ra còn có free account cho student hoặc dằn $5k trong checking acc thì bank nào cũng miễn phí thường niên hết :

http://www.rbcroyalbank.com/products/deposits/student-banking.html

Đợt Phi mở ở TD Bank thì dùng trọn gói từ saving account, chequing account, US account, và credit card nên không phải tốn $1,000 deposit, tất cả phí là 0$ và còn nhiều benefits khác nữa.

- Giấy tờ cần thiết để mở bank account: Passport, Driver's License, Study Permit, Letter of acceptance...Muốn mở thêm bank thì cung cấp thêm Bank Statement.

- Để chuyển tiền từ VN sang chính xác, bạn cần cung cấp các thông tin sau:

CLIENT NAME

BANK NAME

BANK ADDRESS

SWIFT CODE

TRANSIT NUMBER

INSTITUTION NUMBER

ACCOUNT NUMBER

Phí và dịch vụ chuyển hợp pháp hiện nay mình thấy nhanh, tiện và rẻ có EXIMBank. Nhân viên của họ hỗ trợ khai giấy tờ hết cho bạn chỉ việc nộp tiền và chờ, đỡ luýnh quýnh cho các cô chú lớn tuổi vì trên giấy tờ quá nhiều mục phải ghi.

2. Xài mạng điện thoại nào là có lợi và sóng tốt ?

Mỗi nhà mạng đều có Plans tặng kèm iPhone 7 và Samsung S7, đặc biệt vào các mùa lễ có Promotion 0$ rất tốt. Plan 2 years PhiLe đang xài của Fido 55$/tháng tặng kèm iPhone 6S 64Gb, bảo hiểm mất bể vô nước 1 năm, trả trước có 600$~10 triệu VND quá hời cho một điện thoại đời mới nhất thời điểm ấy có giá khoảng $1,200. Bạn cứ check kỹ theo budget của mình, nhưng trong tầm 40~60$/tháng thì Fido và Virgin cho sóng mạnh và dịch vụ tốt hơn. Các hãng nhỏ khác rẻ hơn chỉ khoảng 25~40$/tháng nhưng sóng yếu chỉ dùng được trong nội thành, ra tỉnh bị ò í e, đôi khi thậm chí đứng kế nhau ngay downtown nhưng vẫn không gọi được. Hãy tưởng tượng employer muốn gọi mời bạn đi interview cho một công việc vài ngàn một tháng thì thế nào? đừng tiếc vài chục đồng/tháng ( chỉ giá trị bằng vài giờ làm việc thôi ) để giữ liên lạc tốt nhé.

3. Có nên mua quần áo mùa đông và giày dép bên VN đem qua không ?

Không cần mua, nếu có sẵn thì đem qua hoặc mua 1 vài đôi dép đi trong nhà, đợi qua Ca rồi hãy mua giày boot và áo lạnh để chất lượng tốt, phù hợp nhiệt độ và thời trang, áo lạnh nếu có mua ở VN thì mua áo lạnh 2 lớp Columbia hoặc North Face loại hàng xuất khẩu khoảng 800 ngàn/ cái ở Saigon Square hoặc chợ Nga. Hàng ở VN fake khá nhiều, bạn nên check kỹ ngoài mạc áo có mã số thì còn phải xem size, hàng VNXK thì bạn thấy ai 70kg mặc vừa size S, size M hơi rộng là đúng hàng vì size đồ xuất đi châu Âu bao giờ cũng to hơn size đồ fake làm cho fit với Asian body, nữ ở VN thường chỉ mặc size XS ( nhỏ hơn size S ). Tin PHiL Le đi, mình từng đánh hàng này từ nhà máy ra bán chơi tập tành kinh doanh nên biết khá rõ, hàng này bạn mặc 1 bộ đồ lót Thermal vào, áo thun ngoài, thêm 1 áo len, khoác áo này vô trời tuyết -20 độ ấm vô tư. Thích mặc đồ trendy kiểu nón lông lá như Canada Goose thì qua đây mua loại jacket giống vậy chừng 150~200$ là ấm lắm rồi. Đồ lót thermal mặc mùa đông thì để sang đây mua (25$/bộ) hoặc bạn đi vào mùa đông cũng có thể mua 2 bộ đồ lót áo&quần thermal North Face mặc đỡ ở Saigon Square giá 150k/bộ ( sau khi trả giá ), quần kaki lót nỉ ấm mùa đông 35~60$, Giày thể thao thì mua puma hoặc nike 50$/đôi. Tiết kiệm hơn nữa thì mua quần áo used quyên góp rất rẻ ở Thrift Store hoặc Value Village.

4. Đồ ăn mang theo được gì ?

Không được mang thịt vì trái luật sẽ bị phạt, một số bạn đóng gói niêm phong ở ngoài dán nhãn là cá mực gì đấy thì khá rủi ro nếu bị phát hiện. Đồ ăn thì tuyệt đối không mang thịt. Mấy đồ đóng gói thì nhớ kiểm tra thành phần trước khi quyết định mang theo nha. Rau, trái cây thì chỉ được mang loại đã xử lý. Tuyệt đối không mang đồ tươi. Mang gì thì khai cái đó đừng để vô sổ bìa đen của Hải Quan nha. Bị phạt nặng (có người bị phạt $800 vì vô tình mang cơm cháy có chà bông) bonus thêm những lần sau qua Hải Quan nó đều lục tung hết hành lý mất cả ngày. Kinh nghiệm : khi pack đồ vô vali, nên để riêng một cái toàn đồ ăn, vừa pack vừa ghi luôn những gì bỏ trong đó. Đến airport chỉ việc chìa cái list ra cho họ đọc. Thời gian đầu qua có thể xách theo chục gói mì hải sản ( không mang gói mì in hình thịt ) và lương khô phòng khi một số bạn bị shock với giá đồ ăn ngoài hoặc chưa hợp khẩu vị, chưa biết chợ để đi mua về nấu, nấu ăn có thể lên youtube tự học nấu đơn giản và nhanh gọn. Lúc đầu nấu chưa ngon nhưng sau vài lần sẽ hợp khẩu vị mình và tốc độ nấu nhanh hơn. Mình thề là ở VN mình chưa bao giờ phải lăn vào bếp nhưng qua đây sau vài tháng mình đã nấu một nồi tôm hoặc cá kho và chuẩn bị bữa cơm tổng cộng hết chỉ mất 30 phút :)

5. Có nên mang thuốc theo không ?

Mang theo thuốc cảm, ho, đau bụng, dị ứng, sổ giun và những bệnh lặt vặt được nhưng hên xui có khi bị tịch thu. Mua thuốc bên Ca sẽ an toàn hơn nhưng một số bệnh phải có toa của bác sĩ mới mua được thuốc ( như thuốc sổ giun chẳng hạn ;) ). Walk in Clinic là phòng mạch tư rất nhanh và tiện để khám chữa bệnh phí khám khoảng 60$/lần, gom hết Receipt và giấy tờ có thể claim lại bảo hiểm sau, process khoảng 3 tuần là có thể nhận lại tiền qua mail và cheque để deposit vào bank. Thủ tục rất nhanh và dịch vụ họ hỗ trợ rất tốt không lằng nhằng như ở VN đâu bạn đừng lo.

6. Nên : may 1 bộ đồ vía như Vest nam/nữ để đi phỏng vấn và dự những buổi tiệc formal, ngoài ra nên mua quần jeans/tây/underwear sẵn ở VN nếu chiều cao khiêm tốn, số đo dễ nhớ 5’7” ~ 1m7 rồi suy ra lệch trên/dưới. Ngoài ra sang Ca thì đến outlet mua đồ hiệu rẻ hơn ở Vn nhiều. Giày thể thao Nike/Puma mua là 50$. Áo ngực là 15$. Quần lót là 3$. Giày boot chừng 50$ đến 100$, giày Sorel ấm chống thấm ( đừng mua UGG, mắc mà mau hư, vô nước mang lạnh chân ). Balo là 30$, balo ROOTS (bảo đảm xài mấy năm), còn không bạn có thể mua balo NorthFace chính hãng ở VN tầm 800k rất tốt P-h-i L-e dùng đã 2 năm nắng mưa không suy suyễn gì http://balosaigon.com/Blogs.mvc/ChiTiet/184/tim-mua-balo-the-north-face-chinh-hang-o-dau.html. Mua dự phòng thêm mắt kiếng, bên Ca thì món này mắc hơn VN, nắng cũng hại mắt hơn ở VN. Còn giấy tờ tùy thân ngoài bằng cấp, học bạ, bằng lái, giấy tờ nhà cửa...còn chứng từ nào quan trọng nên đem theo hết nhé, có dịch thuật công chứng sẵn luôn mấy bản càng tốt. Những loại giấy tờ nào còn dang dở ở VN thì nên làm ủy quyền cho người nhà : thủ tục mua - bán - cho thuê nhà & xe cộ, lý lịch tư pháp số 2, ủy quyền rút - chuyển tiền trong ngân hàng, ủy quyền hủy các hợp đồng điện nước internet và bank do bản thân đứng tên, ủy quyền lấy BHXH 1 lần, hủy các loại thẻ visa ở VN vì dùng ở bên này sẽ bị charge ở VN phí ngoại tệ và phí linh tinh khoảng 7%, nên mở thẻ VISA bên Canada mà dùng để chứng minh credit mai này mua xe và nhà cho dễ. Trước khi đi thì làm răng và trám tẩy trắng lại hết, bên này phí chữa răng không được bảo hiểm trả, khá mắc, và khi giao tiếp họ cũng chú trọng vẻ đẹp của răng lắm. Một người cười ra với hàm răng đẹp và trắng đều thì họ sẽ có cảm tình khi giao tiếp hơn :)

7. Dụng cụ học tập có nên mua ở VN qua không ?

Cái gì ở Ca cũng có chỉ thiếu mỗi tiền, Bạn chỉ cần mang tiền ;) ra Dollar Store hoặc đợi đến lúc Back To School Event vào cuối tháng 8 hàng năm sẽ được discount nhiều ở các Shopping Malls và Super Market. Nên mua từ điển, máy tính Casio, bút bi, bút chì và ngòi 0.7mm, 0.9mm, 1.3mm, gôm pentel, thước kẻ nhựa, ổ cắm điện đa năng Lioa và 1 ổ chân cắm dẹt chuyển ra lỗ tròn. Các bạn mua thêm mấy cái binders, lên trường lấy giấy người ta in mà bị hư đó, lật mặt ra kẹp vô binder viết. Mấy cái workshops hay events cũng hay có cho bút và sổ tay bạn lấy dùng cũng là một cách tiết kiệm. Ổ cắm điện ở Canada là loại chân dẹt 2 lỗ sát nhau, các loại sạc Laptop và điện thoại ở VN đều có thể mang qua dùng được, các thiết bị điện khác bạn xem Adaptor có dải điện từ 100~250V không nhé vì điện ở Canada là 110V, khác với VN 220V do đó các đồ điện tử/nồi cơm điện/máy sấy blah blah nên qua đây mua sẽ đỡ mang vác nặng mà chất lượng và bảo hành được bảo đảm.

8. Có nên mua Laptop và điện thoại Canada hay mang từ VN qua ?

Nếu có sẵn thì đem qua xài, nhớ mua ổ cắm chuyển từ tròn qua chân dẹt của Lioa khoảng 60k thôi, adaptor của Laptop và điện thoại thường có dải điện áp từ 100~220V nên không cần chuyển điện. Nếu đang không có laptop và điện thoại thì nên mua mới ở Ca vì chế độ bảo hành và chất lượng máy. Một số điện thoại ở VN bản lock và đã trong blacklist ở Bắc Mỹ sẽ không dùng được ở Ca. Một số website bán Laptop tại Canada dùng để tham khảo :

http://www.bestbuy.ca/en-CA/home.aspx

http://www.kijiji.ca/ ( trang này lẩu thập cẩm, cẩn thận khi mua hàng used )

9. Có nên mang đồ điện gia dụng như nồi cơm, bàn ủi và chăn ga gối mền…từ VN qua Ca không ?

Không nên vì cồng kềnh, ở Ca mấy thứ này có nhiều và rẻ, quan trọng là ổ điện ở Ca là 110V chân dẹt ( như hình trên ), nếu đem qua phải có thiết bị chỉnh dòng từ 220V xuống còn 110V rất rắc rối. Mỗi người được mang US$5,000 ra khỏi VN không cần khai báo nên cứ đem qua đó sắm mới cho tiện và tốt. Ngoài ra, theo quy định nhà nước mỗi người có visa đi định cư thì có thể mua bank draft tối đa là $50,000 mà không cần phải chứng minh nguồn gốc sô tiền đó. Ví dụ 1 gia đình 4 mạng thì có thể đem được tối đa $200,000. Còn nếu có bán nhà cửa mà có giấy tờ chứng minh thì mang bao nhiêu cũng được. Đầu Canada thì vô tư (đối với người landing lần đầu). Tips khi cash in vô nhà băng là: cheque ai người ấy cash không cash dùm được. do đó nên thủ sẳn 1 it tiền để mở share account cho 2 vợ chồng rồi sau đó cash vào thì tiền sẽ vào 1 tài khoản nhé. Credit và chứng minh nguồn gốc tiền khi deposit vào bank ở Canada rất quan trọng vì nó liên quan đến trốn thuế và tiền bẩn, PhilLe sẽ đề cập vào một topic khác sau.

10. Tuyệt đối không mang Bột Sắn Dây và các loại thuốc có dạng bột trắng/xanh lá Hải Quan tưởng hàng trắng/cỏ hút sẽ soi hành lý cả ngày phiền phức lắm nhé. Hên thì lọt do ăn ở nhưng mình cứ tránh rủi ro tốt nhất có thể. Việc mang đồ cấm qua hải quan chỉ là “nghe nói” và “kinh nghiệm cá nhân” của mỗi người, người đó mang lậu qua được không có nghĩa là luật cho phép được và bảo đảm tất cả các trường hợp khác đều may mắn lọt. Đừng để rủi ro về phía mình nhiều quá đến lúc có chuyện xảy ra thì bạn lại than “giá như” và “sao xui dữ vậy” thì buồn lắm ahihi. Tất cả những gì phạm luật đều được record vào hồ sơ của bạn và ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống ở Canada và những lần đi du lịch đến các nước khác của bạn. Sống vui khỏe cho đời tươi trẻ, làm việc gian nặng đầu suy nghĩ mệt lắm bạn ơi :)

Chúc các bạn sống tích cực, học và làm việc thành công nơi đất lành này ;)

From Phil with Love <3

Một số trang web rao vặt thông tin nhà, xe, việc làm :

http://www.gottarent.com/

http://www.gscrentals.com/

http://findlink.at/hometrader

http://www.kijiji.ca/

http://www.padmapper.com/

http://www.rentcompass.com/

https://www.renterspages.com/

https://www.torontorentals.com/

http://www.rentseeker.ca/

http://www.viewit.ca/

http://geo.craigslist.org/iso/ca

http://www.freerentads.com/

http://thoibao.com/

KIẾM SURVIVAL JOBS Ở CANADA

---------------------------------------------

Hẳn ai đặt chân đến Canada cũng đều lo lắng về cuộc sống và công việc sắp tới, nếu may mắn có ngay một công việc đúng chuyên môn mình thì quá tốt, còn không thì phải làm survival jobs để lấy ngắn nuôi dài, tồn tại trong khi theo đuổi ước mơ.

Sau đây là những chia sẻ của mình giúp các bạn có thêm thông tin về kiếm việc làm tạm thời qua ngày ở Canada này, tất cả là quan điểm cá nhân dựa trên hoàn cảnh và trải nghiệm của bản thân, Phi xin phép miễn trừ trách nhiệm với những kết quả của các bạn làm theo. Các bạn share/copy paste nội dung vui lòng ghi rõ “Bài viết của Phil Le”. Phil cám ơn nhiều :)

---------------------------------------------

Đầu tiên phải hiểu survival jobs là những công việc lao động tay chân làm tạm thời để nuôi bạn sống qua những ngày ở đất Cà này trong thời gian tìm công việc phù hợp với chuyên môn hoặc an tâm học hành lấy một bằng cấp chính thức ở đây đặng dễ kiếm việc sau này. Nếu nhà bạn có điều kiện, go ahead cứ ăn ở không tìm việc và bất chấp những chi phí tối thiểu phải trả mỗi tháng cho một người khoảng $1,100 như bài trước PhiL Le đã phân tích.

Còn nếu bươn ra cày qua ngày, bạn phải hiểu sẽ không có một công việc ngồi mát ăn bát vàng hay "tương tự" như ở VN ngày làm 8 tiếng phè phỡn cho một người mới nhập cư không có bằng cấp & kinh nghiệm Canadian, dĩ nhiên vẫn có những anh chị vừa sang đã có công việc phù hợp với chuyên môn, nhưng số đó ít mình đồ rằng không quá 20%, vì những người đó quá giỏi và họ cũng đã có nhiều kinh nghiệm làm việc quốc tế trước khi đặt chân đến Canada.

Quay lại với công việc survival jobs, PhiLe xin kê ra một số đặc điểm của các nghề này :

1- Làm sàn gỗ - mài đá hoa cương lắp dàn bếp :

- Lương : làm cash 80~110$/ngày phải làm 9~10 tiếng.

- Công việc : khiêng gỗ, xếp gỗ, cắt gỗ, vệ sinh sàn.

- Yêu cầu : thể lực và sức khỏe tốt, khiêng các bó gỗ và tấm đá 35~45kg.

- Cơ hội : sau 2~3 năm lên thợ chính có nghề thì 160~$200/ngày và có thể tự mở service, nghề này lúc nào cũng cần ở Canada vì nhà phải sửa quanh năm, chưa kể dịch vụ bất động sản sốt dần lên thì nhu cầu tân trang nhà cũ bán lại rất cao.

- Rủi ro : môi trường bụi nhiều độc hại, dễ bị tai nạn lao động và nếu không biết cách làm việc có thể chấn thương cột sống. Có thể bị ngâm/quịt tiền lương nếu gặp chủ không tốt, công việc không ổn định có thể bị cho nghỉ mùa đông vì ít nhà cần sửa.

2- Làm công nhân - phụ hồ xây dựng :

- Lương : làm cheque có đóng thuế $11.50/giờ hoặc $10/giờ cash, làm ca 8 tiếng hoặc 12 tiếng tùy chọn.

- Công việc : đứng liên tục, làm luôn tay, phân loại hàng, gói hàng, lắp ráp hàng, tùy ngành nghề và sự phân công của supervisor, nhìn chung nhẹ nhàng hơn làm gỗ.

- Yêu cầu : sức khỏe tốt, phải đứng nhiều.

- Cơ hội : có Canadian experience background dễ xin đi làm worker cho các hãng xưởng khác đủ ngành nghề : bánh, kẹo, thịt, rau, cơ khí, lắp ráp xe...cần rất nhiều công nhân làm việc.

- Rủi ro : môi trường ồn ào và ngột ngạt nhất là các hãng cơ khí, dễ bị tai nạn nếu phải làm việc với dụng cụ hoặc có khi bị xe nâng forklift tông phải trong xưởng do mức độ làm việc khẩn trương.

3- Làm phục vụ hoặc cashier :

- Lương : làm cheque có đóng thuế $11.50/giờ hoặc $9/giờ cash có bao ăn không chia tiền tips, hoặc $6.5/giờ cash có bao ăn và chia tips.

- Công việc : order food&drink cho khách, bưng bê và lau dọn bàn. Lưu ý là phục vụ bia rượu bên Canada cũng phải đi học lấy Certificate chứ không phải chân dài cười õn ẻn là serve được cho khách đâu nhe ;)

- Yêu cầu : đi đứng liên tục 4 tiếng/8 tiếng/12 tiếng tùy ca chọn làm.

- Cơ hội : có Canadian experience background trong các ngành nghề thuộc nhà hàng khách sạn, tiết kiệm được tiền Food khoảng 150~200$ mỗi tháng. Làm để thông cảm cho các bạn phục vụ lúc mình đi ăn nhà hàng không được như ý, hoặc ý thức ăn gọn gàng hơn, be nice hơn với phục vụ, mình chả biết họ làm gì sau bếp đâu đừng nên vội tỏ thái độ ;)

- Rủi ro : dễ bị đền tiền nếu order sai khách gọi hoặc bê bị đổ bể đồ ăn.

4- Phụ bếp :

- Lương : làm cheque có đóng thuế $11.50/giờ hoặc $9/giờ cash có bao ăn không chia tiền tips, hoặc $6.5/giờ cash có bao ăn và chia tips.

- Công việc : y như nội trợ ở nhà : nấu cơm chặt thịt thái rau rửa chén và dọn vệ sinh, phải đứng liên tục.

- Yêu cầu : đứng liên tục 8 tiếng/12 tiếng tùy ca chọn làm.

- Cơ hội : có Canadian experience background trong nghề đầu bếp, nếu học thêm certificate hoặc degree sẽ lên Chef. Làm để hiểu cho các bà nội trợ.

- Rủi ro : dễ bị phỏng dầu ăn hoặc cắt đồ ăn đứt tay, công việc dơ và hôi.

5- Nhân viên vệ sinh :

- Lương : làm cheque có đóng thuế $11.50/giờ

- Công việc : y như tổng vệ sinh ở nhà : quét dọn, lau chùi, chà toilet/washroom/bathroom

- Yêu cầu : chịu được dơ và mùi hôi.

- Cơ hội : có Canadian experience background. Làm để hiểu người ta dọn dẹp cực cỡ nào, nếu có dùng nhà vệ sinh công cộng hay trong building cũng nên ý thức gọn gàng, không bầy hầy.

- Rủi ro : công việc dơ và hôi, hôm nào xui gặp bồn cầu bị nghẹt mà có nhiều aliens trong đó thì ngửa mặt nhìn trời 5 phút lấy can đảm dọn tiếp, sẽ có lúc tủi thân khóc hu hu trong washroom, that's fine, c'est la vie !

6- Bảo vệ :

- Lương : làm cheque có đóng thuế $12~14$/giờ

- Công việc : đi rảo vòng vòng kiểm tra khu vực

- Yêu cầu : phải học thi lấy certificate trước khi làm, body cao ráo có sức khỏe.

- Cơ hội : có Canadian experience background.

- Rủi ro : thức khuya nhiều vì thường phải làm ca đêm, đụng cướp có vũ trang thì mệt, mang tiếng làm bảo vệ thôi chứ có chuyện cứ gọi 911 cho chắc cú.

7- Xe ôm :

- Lương : tùy mùa vụ

- Công việc : đưa đón sân bay, chạy theo hợp đồng dẫn khách đi tham quan và theo yêu cầu của khách.

- Yêu cầu : phải có bằng lái G2 hoặc G, có xe riêng, nếu chạy Uber thì bằng lái phải 5 năm kinh nghiệm và xe mới 5 năm tuổi.

- Cơ hội : có Canadian experience background, biết đường xá nhiều, nhanh thành tay lái lụa, giờ làm flexible.

- Rủi ro : công việc không ổn định thu nhập.

8- Ngoài ra còn các việc khác : Nail, làm tóc, bán hàng...thu nhập cũng khá tốt nếu lên được thợ chính, rất phù hợp cho tất cả các bạn nữ.

Tìm kiếm những công việc này ở đâu ?

Các hội nhóm trên facebook với keyword "Canada" đều sẽ cho bạn khá nhiều nhu cầu tuyển dụng của cả Tây Tàu Ta tùy trình độ English của bạn mà làm. Ngoài ra các tờ báo phát free ở các ngã 4 và Thời Báo http://thoibao.com/raovatcanhan/ đều có mục tuyển dụng. Một cách hữu hiệu nhất là dựa vào Networking của bạn vì đa phần các công việc ở Canada đều là hidden jobs được refer từ người quen hoặc đang làm ở chỗ đó. Đừng ngại và sợ gì, cứ dấn thân là sẽ có cơ hội được thôi, kẹt quá thì thấy tiệm phở nào trên đường đi bạn cứ gõ cửa hỏi thử xem họ có cần phụ bếp hay phục vụ không nhé, thà có công việc có thu nhập, tuy mệt thể xác nhưng tinh thần thoải mái hơn là ăn ở không và cứ nhìn thời gian 1 tháng trôi qua rất nhanh còn trong bank account thì cứ vơi dần đi với các loại bill tiền phòng, phone, food, bus fare...Lúc nào các bạn cũng nên để một khoản tiền hờ đủ xài trong 2 tháng, ngộ nhỡ layoff bị đuổi việc giữa chừng thì cũng không phải lo lắng, 2 tháng là dư sức kiếm được một công việc survival.

Nhìn chung tất cả các công việc này đều đòi hỏi phải làm luôn tay luôn chân, nghỉ ăn trưa chỉ được 15~20 phút rồi phải vào làm ngay, vì chủ trả tiền công cho mình theo giờ ( lãnh lương mỗi tuần ), họ không muốn bỏ tiền ra cho một người đứng ngơ ngáo hoặc vừa làm vừa huýt sáo. Bạn phải kiếm cái gì đó để làm đừng để ngơi tay ra một chút nào, sẽ không có kiểu làm tàn tàn lãnh lương tháng như ở quê nhà. Các bạn nên chuẩn bị thể lực, tinh thần và những gì xấu nhất đều có thể xảy ra nơi này để tránh bị shock, đồng tiền làm ra ở đây cay lắm, giống như thái củ hành vậy, nước mắt tự nhiên chảy khi cầm tờ cheque trong tay thôi. Một điều PhiLe học được nơi đây có lẽ mình phải đổi lại định nghĩa về người tốt cho bản thân :"Người tốt không cần phải là người giúp đỡ mình, chỉ cần là người không hại mình, nếu được họ dành chút thời gian cho mình để chia sẻ vậy là quá tốt rồi."

Một số website kiếm việc ở Canada :

http://www.jobbank.gc.ca/

http://ca.indeed.com/

http://ca.myjobhelper.com/

http://www.careerbuilder.ca/

http://www.workopolis.com/

https://monster-ca.topresume.com/

P.S. : mức lương trong bài viết là mức sàn thấp nhất rồi, nếu bạn kiếm được việc cao hơn mức đấy thì congratulations :D

Chúc các bạn sống tích cực, học và làm việc thành công nơi đất lành này ;)

From Phil with Love <3

+ Giảm stress và ngủ ngon giữ sức khỏe ở Canada

Sống ở Canada sẽ có những tuần-tháng-giai đoạn cực kỳ busy mà bạn trải qua để giải quyết những khó khăn trong cuộc sống, học tập, làm việc, và trả nợ các thể loại bills. Cơ thể bạn sẽ chịu đựng những ngày liên tiếp chỉ ngủ được 4 5 tiếng, hôm bệnh vẫn phải đi làm không dám nghỉ vì Fun Fact mà Canadians hay truyền miệng nhau "Do not trust in WWW" là Weather, Work, và Women. Hôm nay đang làm việc vui vẻ, chiều tối là nhận được cái vỗ vai cùng lời cám ơn và dặn dò mai không cần phải đến làm nữa rồi. Bạn có thể bị stress và mất ngủ ảnh hưởng sức khỏe. Khoa học chỉ ra rằng giấc ngủ sâu dù ngắn sẽ tác dụng tích cực hơn là ngủ nhiều tiếng. Sau khi đã chắt lọc qua nhiều bài khác, mình hay nghe bài nhạc sóng Delta này mỗi đêm khi nằm xuống để thẳng giấc dù có lúc 2~3 giờ sáng mới ngủ chỉ được 4 tiếng, cơ thể mình vẫn khỏe và hồi phục năng lượng tốt, không những đủ sức học và làm mà còn volunteer hiến 500ml máu mỗi 3 tháng nữa. Các bạn có thể download tại link sau để thử : https://drive.google.com/open?id=0BwJBdJZw3IDnblRnX3RpRkZETG8

Ngoài cách này thì tốt nhất vẫn nên đảm bảo ngủ 7 tiếng/ngày tránh suy nhược và ăn uống đầy đủ trứng-sữa-rau-trái cây-thịt bò gà cá heo tôm, mình cũng hay tranh thủ Take-a-Nap trên bus&subway 30~60 phút và tránh xa các món fastfood/đồ đông lạnh chế biến sẵn để đảm bảo tốt sức khỏe. Quan trọng nhất là tuyệt đối đừng dùng thuốc an thần unless you wanna be fucked badly.

+ Chích ngừa cúm miễn phí ở Toronto : http://www1.toronto.ca/wps/portal/contentonly?vgnextoid=d2ab0ab53a112410VgnVCM10000071d60f89RCRD

Sắp hết thu vào đông sẽ dễ bị cảm cúm nhiều không thể làm việc hiệu quả và vui sống tận hưởng những ngày mùa đông thú vị ở Canada được, các bạn có thể sắp xếp book lịch online đi chích ngừa cúm miễn phí ở Toronto nhé. Còn nếu vào Walking Clinic hoặc các Pharmacy ở Walmart hay Drug Store thì tốn 50$/lần.

Nhân vụ cháy lớn khủng khiếp ở góc Yonge và St. Clair ở Toronto vào Valentine vừa qua khiến mấy block đường bị phong tỏa, mấy nay bận quá giờ mình mới chia sẻ kinh nghiệm này để mọi người nâng cao ý thức tự bảo vệ bản thân :
Cách thoát hiểm cháy trong tòa nhà cao trên 2 tầng
----------------------------
Phi làm survey fire risk/loss có chút kiến thức thoát nạn khi cháy nên muốn chia sẻ với Anh Chị Em (ACE), đặc biệt là các ACE làm bàn giấy trong các tòa nhà cao tầng (high-rise buildings/skyscrapers) hoặc sống trong căn hộ chung cư (apartment/condo/studio). Có thể các building mới xây thì mức độ an toàn cao hơn do trang thiết bị hỗ trợ tốt hơn ( sprinkler system, smoke/heat/beam detectors…) nhưng nếu ACE biết được những kiến thức survival này thì sẽ tăng cơ hội sống sót của mình qua bão lửa. Việc này nó giống như môn điền kinh chạy 100m vậy, luyện tập rất nhiều nhưng khi ứng dụng chỉ có 10~15 giây để quyết định sống còn.
- Theo thống kê thì khoảng 80% người chết trong các tòa nhà cháy không phải do cháy mà là do chết ngạt khói. “Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng” nên mình tìm hiểu về khói trước. Khi cháy thì khí độc sản sinh ra rất nhiều, nó sẽ bốc lên cao theo nguyên lý tự nhiên. Cho nên khi có cháy, việc di chuyển phải cúi người/hoặc bò thấp hơn 1 meter để tránh hít phải khói. Ngoài ra, lột ngay áo/quần của mình hoặc kiếm chiếc khăn vải/thun nhúng ướt để làm mặt nạ phòng khí độc (gas-mask) bịt kín mũi&miệng. Mọi người thường hay có thói quen chạy lên top floor để kiếm lối thoát và đó cũng là nơi người ta tìm thấy nhiều xác chết nhất do khói tập trung ở đó nhiều nhất. Cách tốt nhất là ở cách tầng bị cháy 2 tầng ( ví dụ tầng 8 cháy thì chạy lên tầng 10, cháy lan lên tầng 9~10 thì chạy lên 11~12 chờ firefighters đến cứu trong trường hợp đám cháy đã phong tỏa toàn tầng đó mình không thể chạy xuống mặt đất được, và tuyệt đối không dùng thang máy khi có cháy vì điện sẽ cúp hết, kẹt trong thang máy chết luôn ). Trong quán bar/karaoke dù thấp hơn 2 tầng nhưng nguy hiểm hơn tòa nhà cao tầng do khí độc CO sinh ra từ đám cháy này cao hơn nhiều lần trong building.
- ACE nên tập thói quen thế này : bước vào bất kỳ building nào, việc đầu tiên là quan sát nhớ 2 lối thang bộ emergency/evacuation exit để biết đường chạy khi cần. Điều quan trọng nhất là cần bình tĩnh khi có cháy xảy ra.
Nếu phát hiện đám cháy nhỏ thì la to (yell out loud) “CHÁY CHÁY (FIRE FIRE)” để kêu gọi nhờ người đến giúp dập cháy đồng thời mình dùng Bình chữa cháy ( portable extinguishers type BC/ABC/CO2 ) gần nhất mà dập, tuyệt đối không dùng nước trong Tủ/Họng nước chữa cháy ( indoor hydrants ) để dập lửa xăng dầu/hóa chất/điện vì sẽ càng làm cháy to lan ra ( công an pccc có lần đã dùng nước để dập đám cháy trong kho hóa chất kết quả là rụi cả đám chuyện thật chẳng đùa, cty mình bồi thường total loss hết mấy triệu đô ). Có những đám cháy nhỏ cục bộ có thể dập tắt ngay trong phút đầu nhưng do nhiều người hoảng loạn đã bỏ chạy nên lửa đã lan ra thành cháy lớn toàn diện, nhớ là chỉ sau 3~4 phút cháy tự do thì đám cháy nhỏ sẽ bùng lên mất kiểm soát. Cũng có người ngày thường giọng opera rất tốt nhưng khi thấy cháy là ú ớ không la lên nổi luôn, sau đó cũng chơi kế 36 “tẩu vi thượng sách” mặc kệ người khác.
- Nếu đám cháy sau 2 phút không dập nổi thì gọi 911 ( police-fire-ambulance ), ở vn thì là 114/gạt cần báo cháy manual alarm/đập bể nút báo cháy fire break và tìm ngay lối thoát hiểm thang bộ gần nhất chạy xuống đất ( nếu không muốn chết trùm cả đám thì đi trong thang bộ phải trật tự & không chen lấn xô đẩy dẫm đạp người khác vì điều đó chỉ làm chậm luồng người thoát hiểm ) Dùng màn cửa/khăn bàn nhúng ướt nước quấn quanh người trùm đầu để chạy băng ngang đám cháy. Trước khi mở bất kỳ cửa nào thì dùng mu bàn tay đụng lên nắm tay cửa trước xem có nóng không, nóng thì bên kia cũng đang có lửa lớn và phải cẩn thận khi mở cửa ra lửa sẽ táp vào mặt gây phỏng hoặc mù không thấy đường thoát thân. Nếu không tìm thấy đường di chuyển do khói dày đặc làm cay mắt và chắn lối đi thì ACE nên bò men theo bờ tường thế nào cũng tìm được cửa thoát ra.
- Trường hợp ACE đang ở trong phòng kín và không thể thoát ra ngoài được thì kiếm đồ bịt lại các khe cửa nhằm hạn chế khói tràn vào phòng, đập bể cửa sổ, lấy khăn vải màu sặc sỡ quẫy làm ám hiệu cầu cứu, tuyệt đối không nhảy lầu. Chỉ cần ACE cầm cự được hơn 10 phút là có cơ hội được cứu vì ở Toronto chỉ cần call 911 thì khoảng 2 phút sau Fire Trucks sẽ đến, nhảy xuống là chết ngay trừ trường hợp nhảy theo hiệu lệnh của công an pccc ( firefighters ) đã chuẩn bị sẵn nệm hơi cấp cứu phía dưới. Khi lửa táp vào phòng thì nhanh chóng leo ra bám/treo/đứng ngoài cửa sổ chờ thang cứu hộ và cầu nguyện bình an ( nếu có phải ra đi thì tâm cũng thanh thản không vướng bụi trần ).

*Lưu ý : khói thì bốc lên trên cao hơn 1 meter nhưng khí gas thì lại là đà ở cách mặt đất khoảng 10~30cm khi bị rò rỉ ( Nhà nào đang cài báo rò rỉ gas detectors mà lắp đặt cao hơn 30cm thì nên dời thấp xuống <30cm nhé ). Vì thế nếu bạn đang đứng trong nhà mà ngửi thấy mùi gas thì mật độ gas đã dày đặc lắm rồi, chỉ cần 1 nguồn nóng kích nhiệt là sẽ gây cháy/nổ ngay. Ngửi thấy mùi gas thì lập tức la to (yell out loud) & cúp CB cầu giao điện, mở cửa sổ và cửa chính ngay, tuyệt đối không bật đèn và làm các hành động sinh nhiệt/điện. Sau cùng mới tìm & ngắt nguồn rò rỉ. Có trường hợp trong nhà rò rỉ từ ống dẫn bình ga nấu ăn (cooking gas cylinder/pipe), người mẹ thì lò mò kiếm van (valve) khóa bình gas, đứa con không biết thấy vậy tưởng mẹ tìm gì nên bật đèn (turn light on) và…bùm.
---
Cơ bản là thế, mọi người nên “cẩn tắc vô áy náy” đảm bảo an toàn vì những điều này hoàn toàn không được phổ biến ở VN, và nếu không làm trong ngành này thì chắc Phi cũng không biết gì luôn
Chúc mọi người sống vui khỏe và bình an nơi đất lành này.

Làm sao để học tốt ở Canada ?

Mình suy nghĩ khá nhiều lần liệu có nên viết topic này hay không vì mình không muốn bị ném đá và mang tiếng “múa rìu qua mắt thợ” hay gì đó đại loại vậy. Thực tế nhiều anh chị học cao hơn mình và rất giỏi, các bạn nên tiếp xúc nói chuyện và học hỏi thêm từ những câu chuyện thành công của các anh chị ấy. Trong khuôn khổ hiểu biết của bản thân, mình xin phép chia sẻ để các bạn tham khảo một phương pháp học đạt kết quả tốt ở bậc học College ( < 3 years ), Topic này cũng là để giải đáp chung cho nhiều bạn pm hỏi mình chương trình học ở Canada thế nào và làm sao học cho tốt, điều mình từng băn khoăn và bối rối “sợ học” khi quyết định học lại một cái nghề ở tuổi 33 để kiếm sống.

Tổng quan chương trình học College ở Canada không khó để pass môn học ( yêu cầu đạt 50~60% tùy môn tùy trường ) nhưng cũng không phải dễ để đạt điểm cao vì điểm số được phân bổ đều suốt khóa học với nhiều tiêu chí kiểm tra : Quiz, Assignments, Online Course, Labs Practicing, Midterm Test, Final Test . Các dạng bài kiểm tra thường là : Multiple choices, Fill in blanks, Short Answers, Fill in charts/diagrams/processes, Essay Writing. Do vậy, bạn không nên học tủ, mọi kiến thức sẽ trải dài trong sách, tuyệt đối đừng quay cóp và dùng bất kỳ cheating gì kể cả hỏi bài nếu không muốn gặp Chairman chủ nhiệm khoa để "uống trà". Họ kiểm tra liệu mình có hiểu bài và biết cách suy luận giải quyết vấn đề. Bản thân mình tiếng Anh cũng không tốt lắm, trong lớp mình chỉ nghe giảng hiểu được 60~80% thôi, phần còn lại mình đọc sách nhiều và discuss với bạn học nhóm để bổ sung thêm và luyện speaking. Quan trọng là bạn có chịu dành thời gian để học hay không, mọi khó khăn khác bạn sẽ từ từ vượt qua dễ dàng thôi.

Các tiêu chí chấm điểm cho một môn học như sau :

- Quiz & Attendance ( chiếm 20% số điểm ) : giống kiểm tra 15 phút ở VN không báo trước, Quiz thường làm vào đầu giờ học ( có khi 7h30 sáng hoặc cuối giờ học, bạn nào đến trễ hoặc vô điểm danh xong cúp học coi như mất điểm phần này, nên sắp xếp chỗ ở gần trường là một lợi thế ). Thường sau khi học xong mỗi Chapter sẽ có Quiz, hoặc trung bình 2~3 tuần là có Quiz, một học kỳ học 14 tuần thì sẽ có chừng 5 Quiz. Tips của mình là mình luôn nghĩ hôm đi học môn đó sẽ có Quiz, nên mình luôn học chuẩn bị summary bài trước đó vài ngày và review lại bài học để retain lại 80% kiến thức. Dù có Quiz hay không thì mình luôn có đủ kiến thức trong tư thế sẵn sàng để làm bài và quan trọng hơn, đến Midterm & Final Tests mình không phải mất thời gian nhiều để ôn bài. Khoa học đã chứng minh là não bạn có phản xạ tự nhiên quên đi ( chứ không phải để ghi nhớ ), nó sẽ quên đi gần 80% lessons sau 1 tuần không review. Bởi mởi có câu “thời gian chữa lành mọi vết thương là vậy” hehe vụ Attendance sẽ không có điểm, nhưng khi bạn bị điểm thấp ( 45% chẳng hạn ), thì Coordinators hoặc Professors cũng sẽ có thể dựa vào 100% Attendance của bạn mà cứu xét, sẽ không có tolerate cho những bạn <80% Attendance.

- Assignments và Labs ( chiếm 30% số điểm ) : Instructors sẽ cho bạn một topic và yêu cầu hoàn thành trước deadline ( khoảng 2~4 tuần tùy ), một học kỳ có thể có 2~4 Assignments, có thể là Survey Report, Online Course, Essay Writing, 50~100 questions của 1~4 Chapters vừa học ( mỗi Chapter khoảng 30~50 trang ), Presentation 5~10 phút speaking trước lớp…v…v. Kinh nghiệm của bản thân là mình luôn cố gắng dành thời gian làm và hoàn thành Homework & Assignments ngay trong tuần vừa được giao. Điều này giúp mình hệ thống lại những gì vừa học và đỡ mắc công phải đọc hiểu lại mà được thầy cô khen vì hoàn thành và hand-in prior to deadline, đến trước ngày test mình review lại vài lần nữa là có thể làm tốt like a piece of cake.

- Midterm Test & Final Test ( chiếm 25% mỗi phần hoặc 20&30% ) : Với các dạng câu hỏi đã nói ở trên. Nhờ study & review liên tục đều đặn mỗi tuần trong lúc làm Quiz & Assignments mà đến lúc Midterm Test ( tuần thứ 7 của học kỳ ) và Final Test ( tuần thứ 14 của học kỳ ) mình cảm thấy nhẹ nhàng khi review, không bị stress và quá tải reading ( khoảng 100~200 trang sách ). Có học, có hiểu bài, nắm vững kiến thức là bạn sẽ tự tin làm tốt bài test dù test có ra dạng tricky gì.

Điều cần nhất để đạt điểm cao, các bạn nên có một Target đặt ra đầu mỗi Semester cho Study Plan của mình và tuân thủ theo nghiêm túc, một cách kỷ luật mỗi tuần. Nhờ có “Target” và “iron Discipline” bạn sẽ tránh được tối đa các cám dỗ như : bận đi làm thêm, mắc đi chơi, kẹt lịch hẹn, nhà xa, ngủ quên, chán, buồn, học không hiểu, thích chơi game và lướt facebook hơn…v…v. Mọi ưu tiên sẽ đều dành cho việc học và bạn sẽ sắp xếp được để học tốt. Ban đầu mình chỉ đặt target đạt GPA 3.5/4.5 nhưng với cách học và thái độ học nghiêm túc cuối kỳ vừa rồi mình đạt 4.354/4.5. Mọi người thường nói “Study smarter, not harder” nhưng mình nghĩ cần cù bù thông minh, nếu bạn đã học Smarter rồi thì ngại gì không học Harder để đảm bảo kết quả tốt và có kiến thức nghề vững cho những cuộc interviews ;)

Một số câu hỏi thường gặp :

1- Học ngành gì để có thể xin PR ở lại?

Tùy khả năng của bạn và nhu cầu của chính phủ Canada ở thời điểm bạn apply, chẳng ai có thể guarantee 100% PR cho bạn và trả lời câu hỏi này được. Thông thường mình hay research 5 ngành mà Canada cần ở thời điểm hiện tại ( đa phần là các nghề cần Technique và thợ làm nghề : hàn, điện, sửa xe, IT…). Sau đó list ra 5 nghề mà bạn thích hợp làm nhất so với background của bạn. Cuối cùng matching xem bạn sẽ biết nên học nghề gì. Nên học chương trình 2 năm ( tối thiểu College 2 năm hoặc 2 cái Post Graduate 1 year-Certificates ) để có work permit 3 năm sau khi tốt nghiệp ( đủ thời gian để tìm cơ hội apply PR ).

2- Học phí mắc không?

Tùy trường và Status của bạn, có PR thì khoảng CAD6,000 còn International Student thì 13,000~17,000 $CAD/năm học ( 2 full-time semesters ). Bậc học University hay Master sẽ mắc hơn nhiều.

3- Sách mua đắt không hay sách photo dùng được không?

Sách bản quyền mua rất đắt, 50~200$/cuốn hoặc hơn tùy độ dầy và giá trị kiến thức của cuốn sách. Một số môn học yêu cầu phải có code của sách bản quyền nên sách photo sẽ không dùng được. Bạn có thể dùng sách photo ở nhà để tham khảo, tuyệt đối không mang lên trường/lớp.

4- Có môn nào học bằng tiếng Việt được không vì em dở tiếng Anh lắm?

Khi ra khỏi Việt Nam rồi thì bạn nên bỏ tư tưởng dùng tiếng Việt đi, điều này sẽ giúp bạn thích nghi nhanh, học tốt, và sống ổn định ở nước ngoài. Nên học lấy IELTS 6.0 ở Vietnam sẽ tiết kiệm tiền và thời gian cho bạn nhiều hơn là qua Canada học English ESL khoảng 4,000$/khóa 4 tháng. Lý do vì sao xin mời đọc tiếp câu hỏi sau.

5- Em học English ESL chưa vào khóa chính ở trường có được đi làm không?

Theo luật là không được đi làm khi học English, còn chuyện tự do cá nhân bạn muốn làm chui lấy cash ( no cheque ) thì nên đề phòng rủi ro bị phát hiện sẽ bị hủy visa & study permit. Khi vào học khóa chính bạn được phép làm 20 giờ/tuần ( on campus ) và khi kết thúc mỗi học kỳ hoặc nghỉ hè bạn được phép làm full time 40 giờ/tuần ( off campus ). Status PR thì làm thoải mái miễn sao đảm bảo việc học không bị ảnh hưởng nhiều.

6- Nên học Post Graduate ( nhiều người ở VN hiểu lầm cái này là Master ), College hay Master?

• Post Graduate là Certificate 1 năm : một kiểu chứng chỉ sau đại học ở Vietnam, như chứng chỉ AutoCAD hay chứng chỉ vận hành máy CAD/CAM…nếu học cái này bạn sẽ chỉ được cấp 1 năm work permit không đủ thời gian để xin việc ( trung bình mất 6 tháng~1 năm ) để apply PR ( yêu cầu có full-time job 1 năm ). Nếu chọn học nên học 2 cái Certificate liên tiếp nhau để có thể apply work permit 3 năm. Cầm Certificate này sẽ khó xin việc hơn bằng Diploma của College. Thường lúc xin Visa sẽ apply chương trình Post Graduate 1 năm này để dễ giải trình cho quá trình học đại học ở VN và học tiếp Certificate này ở Canada cũng như chứng minh tài chính nhẹ nhàng hơn và có lý do quay về VN sau khi học xong. Khi qua đến Canada sẽ chuyển chương trình học sang College.

• College : giống hệ cao đẳng 2 năm ở Vietnam hoặc nếu có kỳ Co-op thực tập là 3 năm. Dễ xin việc với mức entry level dù lương thấp 12~15$/giờ. Tuy nhiên phục vụ khá tốt cho việc xin PR ( full-time job là điều kiện tiên quyết ).

• Master : bậc thạc sĩ này đòi hỏi nhiều điều kiện đầu vào cao và tài chính tốt, dễ giải trình khi xin Visa, chương trình học khó hơn College, khó có việc làm khi tốt nghiệp, có lợi thế là một số tỉnh bang offer cấp PR cả gia đình ( vợ chồng con cái ) cho những người học tốt nghiệp Master ở tỉnh bang đó, bất lợi là nhỡ tỉnh bang đóng chương trình này thì bạn phải đi kiếm full-time job hơi khó khăn vì overqualified.

Tùy bạn cân nhắc khả năng học của bản thân, tài chính mình có, và hướng khả dĩ để có full-time job mà chọn học.

7- Em muốn tìm học bổng để xin đi học từ Vietnam được không?

Canada thường chỉ cấp học bổng khi bạn đang học ở Canada và có kết quả tốt, hầu như không có học bổng ngoài Canada như Mỹ hay Úc và các nước khác.

8- Em có thể vừa học vừa làm mà kiếm đủ tiền đóng học phí không?

Yes and No. Một số anh chị giỏi có thể thu xếp thời gian làm đủ đóng học phí và sinh hoạt phí và học tốt, nhưng số lượng đấy không nhiều. Bạn cần biết mục đích chính của bạn là học tốt, nếu dành thời gian quá nhiều để đi làm sẽ không còn thời gian học, thi rớt, bị đóng tiền học lại, lại cần tiền đóng học phí, và lại đi làm nhiều hơn tạo thành một vòng lẩn quẩn, sẽ rất stress không còn tâm trí học tốt. Bạn nên balance cuộc sống, mình thấy việc làm thêm chỉ nên vừa đủ trang trải sinh hoạt phí ( 1,000$ mỗi tháng ) để đảm bảo học tốt. Còn từ đầu không saving đủ học phí trong 2 năm học College ( khoảng 30,000$ ~ 500 triệu VND ) thì không nên bất chấp đi học sẽ rất risky.

9- Em nên học ở tỉnh bang nhỏ để dễ có PR hay nên học ở các thành phố lớn như Toronto, Montreal hay Vancouver?

• Tỉnh bang nhỏ có nhiều chương trình ưu đãi PR, bù lại ít cơ hội việc làm, sinh hoạt phí và học phí rẻ hơn một chút 10~20% so với các thành phố lớn.

• Các thành phố lớn thì ít chương trình PR nhưng cơ hội việc làm nhiều. Nhiều chỗ tham quan vui chơi xả stress cho các bạn trẻ sống xa gia đình, sinh hoạt phí mắc hơn, riêng Montreal đòi hỏi phải biết/học tiếng Pháp nữa.

Nhìn vào tiêu chí apply PR thì quan trọng nhất là kiếm được Full-time Job, vậy bạn cứ cố gắng đầu tư vào việc xây dựng năng lực làm việc và Networking của bản thân thì sẽ kiếm được job ở Canada và apply PR ở những tỉnh bang nào cần nghề nghiệp của bạn đang làm. Chương trình PR thay đổi liên tục tùy năm, cũng hên xui :D nên thôi mình cứ tập trung đầu tư vào khả năng của bản thân thì tốt hơn là đi tắt đón đầu. Anyway, chọn học ở đâu thì cũng đều có Pros & Cons bạn cứ cân nhắc phù hợp với hoàn cảnh cá nhân.

LÀM SAO ĐỂ CÓ HỌC BỔNG Ở CANADA ?

--------------------------------------------------------

Những ai muốn đi du học mà tài chính bản thân khó khăn thì đều nghĩ đến việc xin học bổng. Nhưng các bạn nên biết rằng không như các nước khác, học bổng ngoài Canada là hầu như không có. Vậy khi đặt chân đến Canada học các bạn sẽ làm gì để có học bổng? Sau đây là những chia sẻ của mình giúp các bạn có thêm thông tin về việc này, tất cả là quan điểm cá nhân dựa trên hoàn cảnh và trải nghiệm của bản thân, Phi xin phép miễn trừ trách nhiệm với những kết quả của các bạn làm theo. Các bạn share/copy paste nội dung vui lòng ghi rõ “Bài viết của Phil Le”. Phi cám ơn nhiều :)

---------------------------------------------------------

- Điều kiện cần để apply học bổng : Các loại học bổng tựu chung đều yêu cầu đầu vào là GPA ( Grade Point Average ) là điểm trung bình các môn học của các bạn. Ở Canada tính theo thang điểm 4.5 và A+. Học bổng yêu cầu GPA 3.5 thì thường là giá trị thấp và chỉ 1 lần, đồng nghĩa với việc tỉ lệ đấu đá giữa các applicants là cực kỳ cao, ngược lại, các học bổng khác đắt giá hơn thì đều đưa ra requirements là GPA 4.0/4.5 at least, số lượng applicants apply vào không nhiều nhưng họ cũng toàn là người giỏi, vậy thì các mạnh thường quân sẽ so bó đũa chọn cột cờ. Bạn là cột cờ hay cây đũa, sẽ đều thể hiện qua Scholarship Essay – Điều kiện đủ tiên quyết để nhận học bổng.

- Điều kiện đủ : viết Scholarship Essay trình bày hoàn cảnh bản thân, tại sao lại cần học bổng, nếu đạt học bổng bạn sẽ làm gì với số tiền đó, dựa vào đâu để chúng tôi chọn bạn mà trao học bổng. ( giống các câu hỏi thi hoa hậu quá : nếu trở thành hoa hậu em sẽ làm gì cho thế giới ? ahihi ) Một số học bổng khác yêu cầu bạn có thêm công tác xã hội hay volunteer activities nhưng không phải là yếu tố quyết định.

Vậy Scholarship Essay là gì ?

Essay có khi là 500 từ, cũng có nơi yêu cầu viết 1,000 từ, các bạn đừng vội sợ essay nhiều từ, thực tế là essay yêu cầu viết càng ít từ càng cực kỳ khó. Tin Phil Le đi, mình đã phải rất vất vả để chỉnh sửa tới lui gom gọn sao cho vừa đủ chữ mà lại giữ đủ hàm ý tốt trong câu văn chứ không đơn giản là delete bớt từ hay vài câu. Essay phải đủ tiêu chí họ đưa ra, tạo ấn tượng và thuyết phục người đọc thì họ mới trao học bổng cho bạn.

Viết Scholarship Essay như thế nào ?

Đa phần các bạn đều có thói quen search sample Scholarship essay về đọc rồi viết. Điều đó là tốt nhưng sẽ có nhiều cái hại vô hình Phi có thể kể sơ ra đây : phụ thuộc vào ý tưởng sample essay, có xu hướng copy & paste, tình huống và sự việc bản thân không phù hợp thì người đọc tinh ý sẽ nhận ra ngay râu ông nọ cắm cằm bà kia, và bạn sẽ không nhớ chi tiết bạn đã lỡ “nổ” hay “kể khổ” trong essay nếu họ random check bằng cách gọi interview qua cellphone. Thông thường họ sẽ đưa bài viết của bạn vào một phần mềm để check xem bạn có Plagiarism ( Đạo văn chôm ý tưởng ) hay không, một trang web để bạn kiểm tra việc này trước khi hand in Scholarship Essay là http://turnitin.com/ . Nếu result hiện lên <10% trùng câu từ ý tưởng thì ổn, Turn it in chỉ ra chỉ có 5% essay của mình là giống với Kho tài liệu cả triệu bài mà họ có. Thiệt tình là PhiLe chưa bao giờ đọc một bài Scholarship Essay nào ( bài Writing Task 2 IELTS thì mình đọc nhiều rồi hehe ), PHil chỉ viết bằng hết tấm lòng và tâm huyết của mình đúng tiêu chí họ đề ra và dồn tình cảm thuyết phục họ cho học bổng thôi, cũng có thể là may mắn đã mỉm cười đúng lúc. Một điều mình muốn các bạn tâm niệm là bạn cứ chuẩn bị tinh thần viết gửi cả trăm letters đi như thế không có hồi âm thì cũng đừng buồn nản, việc gì cũng cần có sự chuẩn bị, học hỏi, thất bại, cải thiện, đúng thời cơ, và may mắn. Cứ cố gắng giữ tinh thần tích cực là ổn ;)

Tìm những nguồn Scholarship này ở đâu ?

Ngoài các trang web PhiL đưa phía dưới để các bạn Do-Research DIY, mình mong các bạn hãy chủ động hơn trong việc tìm học bổng qua : Financial Aid Office của nhà trường, gặp trực tiếp Professors hỏi ( và xin reference letter nếu được yêu cầu ), và qua net-working của bạn. (Phi xin phép không trả lời các tin nhắn hỏi về việc này ). Hãy tưởng tượng việc xin học bổng giống như bạn đang bơi giữa biển vậy, thấy được cái phao nào khả thi thì ráng mà bơi tới quơ lấy. Ngồi một chỗ không làm gì cả thì cũng không nên mơ về Scholarship, vì nó không phù hợp với những ai coi việc học là thứ yếu sau các hoạt động vui chơi giải trí khác, việc gì cũng phải có trả giá mà phải không :) no pain no gain thôi các bạn.

Còn cái lợi nào khác của Scholarship ngoài tiền ?

Các học bổng này dù ít dù nhiều, có thể không đủ để bạn trang trải học phí nhưng ít ra, nó cũng giúp bạn không phải bận tâm về sinh hoạt phí ở Canada này. Điều này giúp cho bạn tập trung vào việc học đạt kết quả cao hơn để chuẩn bị tốt cho công việc tương lai sau này ( và cả những học bổng khác if available ;) ). Một điều chắc chắn rằng khi bạn đưa Achievement : obtained Scholarship vào Resume thì bạn đã có lợi thế rất nhiều khi vừa tốt nghiệp hoặc thậm chí đã có Job Offer từ các employers khi còn học ở final semester. Biết đâu, Boss tương lai của bạn lại là mạnh thường quân tốt bụng đã giúp bạn thì sao, cho nên một điều không bao giờ được quên : gửi email hoặc gọi điện thoại cám ơn người đã approved your Scholarship proposal.

Chúc các bạn học tốt và sống tích cực nơi đất lành này <3 From Phil with Love

https://www.canada.ca/en/services/benefits/education/scholarships.html

http://www.scholarshipscanada.com/

http://www.studycanada.ca/english/scholarships_canada_international_students.htm

http://www.nserc-crsng.gc.ca/Students-Etudiants/PG-CS/CGSM-BESCM_eng.asp

http://www.canadian-universities.net/Scholarships/

https://yconic.com/

http://www.scholarships-bourses.gc.ca/scholarships-bourses/non_can/opportunities-opportunites.aspx?lang=eng

http://www.findmyscholarships.com/

http://www.scholars4dev.com/category/country/canada-scholarships/

Please feel free to correct me if I get anything wrong. Hope this helps and Good luck !

***Trả lời chung cho các bạn câu hỏi :"Có nên mang laptop từ VN qua hay là mua bên Canada? Nếu mua thì mua Laptop loại gì tốt và tiết kiệm phù hợp với học và chơi game"

--> Nếu đang có thì bạn mang theo xài cho tiện. Còn nếu máy cũ quá >5 năm rồi thì để lại cho người nhà dùng, đi qua Canada bạn sẽ mua được hàng rẻ và tốt hơn.

--> Nếu mua laptop ở Canada để học thì cân nhắc khi mua Apple vì có thể sẽ không phù hợp khi làm assignment & report. Bản thân mình trước đây đi sửa và buôn bán linh kiện máy vi tính/laptop nên mình tin dùng HP và Dell. ( có IBM Thinkpad nữa mà hãng đó giờ Lenovo mua lại rồi ). Mà mình không mua hàng mới, toàn xài hàng refurbished thôi rẻ hơn có khi 50% hoặc hơn, có bảo hành 1 năm quarranty của Microsoft là an tâm, mình xài 1 em như thế 5 năm nay mượt mà chả bị vấn đề gì. Các bạn có thể tham khảo 3 loại sau giá dao động từ 320$~500$ ( khoảng 5 triệu~9 triệu VND ) mà lại có sẵn Win 10 Pro bản quyền theo máy có chuyện gì cứ backup lại là ngon lành, máy chạy nhanh xử lý tốt các nhu cầu của các bạn với cấu hình chung khá mạnh : core i7 2.7~2.9Ghz, Ram 8Gb, ổ cứng SSD 128~240Gb, nếu mua loại ổ HDD 320Gb thì gỡ ra làm ổ data backup, thay ổ cứng SSD khoảng 80~100$ vô xài bảo đảm chạy nhanh gấp 10 lần, start máy mất chừng 6 giây ;)

1- Laptop HP Elite 2570P ổ HDD ( recommend nên thay SSD ) giá 324$ : http://www.bestbuy.ca/en-ca/product/hp-elite-2570p-intel-i7-3520-2-9-ghz-8gb-memory-320gb-hard-drive-win-10-pro-1-year-warranty-refurbished/10656367.aspx?

2- Laptop HP Elitebook 8460 giá 389$ đã có sẵn ổ SSD 128Gb đủ làm việc và lưu dữ liệu quan trọng : http://www.bestbuy.ca/en-ca/product/hp-hp-elitebook-8460-intel-core-i7-2-7ghz-8gb-ddr3-memory-128gb-ssd-drive-dvdrw-windows-7-pro-refurbished-8460/10432566.aspx?

3- Laptop Dell E6420 giá 490$ đã có sẵn ổ SSD 240Gb đủ làm việc lưu dữ liệu quan trọng và giải trí : http://www.bestbuy.ca/en-ca/product/dell-14-dell-e6420-laptop-intel-core-i7-2620m-2-7ghz-8gb-ddr3-240-gb-ssd-dvd-rom-windows-10-professional-1-year-warranty-refurb-dell-e6420/10587919.aspx?

Các bạn nên search thêm các store khác để đối chiếu giá và cấu hình tựa tựa thế này để chọn cái nào best deal nhé :) hàng điện tử mà, mau rớt giá, mua mới làm gì vì nhà sản xuất họ cũng không chắc là máy có lỗi gì không khi xuất xưởng, ai làm trong nhà máy lắp ráp đồ điện tử sẽ hiểu, tất cả là hên xui và do ăn ở thôi ahihi

NHỮNG CÁCH ĐẶT MUA VÉ MÁY BAY GIÁ RẺ

Đã mang lá số ly hương thì đa số ai cũng phải có lúc muốn về thăm quê hương, nhưng tìm vé rẻ ở đâu, cách tìm thế nào để không phải trả hơn ngàn đô cho 1 chiếc vé khứ hồi? trong vốn kiến thức có hạn của mình, Phil sẽ chia sẻ với các bạn những thông tin để đặt vé được tiết kiệm và có lợi, các cách khác có thể tốt hơn nhưng các bạn có thể xem đây như một tham khảo thêm để lựa chọn. Về chất lượng các hãng bay thì mình thấy đều như nhau, thời buổi cạnh tranh mà 😊 dĩ nhiên bạn không thể vừa muốn có giá rẻ mà chất lượng lại tốt như các vé ~2k $ hay vé Business/First Class được, cái gì cũng balance thôi, trong chừng mực expectation mình muốn là ổn. The less you expect, the happier you will be !

Ví dụ thế này cho đơn giản, vừa rồi Phi Le đặt vé khứ hồi Round Trip từ Toronto về VN ngay mùa cao điểm ( tháng 4 và tháng 9 ), nếu đi 1 stop ở Nhật với thời gian bay tổng cộng 22 giờ thì mất 1k1 $CAD trong khi nếu đi 2 stops với thời gian bay 28 giờ thì chỉ có 900$CAD thôi (~USD680). Coi như là mình đã làm việc 6 tiếng trên máy bay ( toàn xem phim và tập thể dục rồi ăn ngủ ) mà được tới CAD200 thì quá đã ha. Ý là mình chần chừ nên về hay không mà đặt trễ hết 3 tuần, chứ nếu đặt đúng như lúc đầu mình search thì chỉ có 700$CAD thôi. Một số bạn khác đặt về sau mình chỉ 1 tuần mà vé đã tăng lên 1k5.

Một số lưu ý như sau :

- Khi có nhu cầu về thăm quê nên có kế hoặc và chuẩn bị đặt vé trước 2 tháng, không sớm hơn cũng không nên trễ hơn vì giá sẽ mắc hơn.

- Không nên search quá nhiều vì hãng bay sẽ record lại địa chỉ IP máy tính của bạn và biết bạn đang có nhu cầu cao cần mua vé sẽ nâng giá vé lên mà không offer giá rẻ nữa. Cho nên, chỉ khi nào quyết định mua vé thì hãy search 1 lần ( nhiều hãng ) và chọn mua cái rẻ nhất ngay lần thứ 2.

- Thường bay đi CN và bay về giữa tuần, bay đi buổi sáng sớm và bay về vào ban đêm giá sẽ rẻ hơn, bạn cứ chọn trong khung biểu đồ của trang web cột nào rẻ với ngày giờ phù hợp là ổn.

- Chú ý Currency của hãng bay đưa ra là USD hay CAD để tránh tưởng giá rẻ hóa ra bình thường.

- Nếu có Visa Du lịch USA thì sẽ có nhiều lựa chọn giá rẻ hơn với United Airline và Japan Air. Đừng sợ scandals, vừa rồi mình đi United Airline hoàn toàn hài lòng, đúng giờ tất cả, ăn uống ngập họng, ghế chỉ hơi nhỏ nhưng không vấn đề gì so với nhu cầu bay giá rẻ của mình. Như mình nói ở trên, 200~400$ chênh lệch đủ để mình book 1 tour 3 ngày 2 đêm ở Resort Phan Thiết hay Vũng Tàu và relax bù cho vài giờ ngồi trên máy bay.

- Bạn nào có Visa du lịch Mỹ có thể kết hợp đến Mỹ bằng Bus chơi vài ngày rồi book vé từ Mỹ bay về VN thì giá cực kỳ rẻ luôn. Lúc đầu mình tính đi kiểu này nhưng không thu xếp được thời gian, giá từ Mỹ về VN rẻ hơn từ Toronto về VN tới 300$ ( tùy thời điểm ).

Các phần mềm và trang web để mua vé bay giá rẻ mình hay dùng :

- Rẻ nhất là MOMONDO ( tuy nhiên các bạn cứ check các web/software khác bên dưới để double check và chọn cái hợp lý nhất ), ngoài ra Momondo còn cho giá Hotels cũng khá rẻ, Hotels thì mình thường book Kayak hơn. Có lần mình đi Ottawa chơi 2 ngày thì đặt Dorms ở ngay trung tâm của Ottawa ở 2 đêm chỉ có 50$ ( 25$/đêm ) hehe Airbnb cũng là một lựa chọn cho các bạn tham khảo đặt Hotel.

- FLIGHTS : bạn nào đang đi du học ở Mỹ và Canada có thể tham khảo phần mềm này và trang web StudentUniverse, vé sẽ được giảm 10~30% cho sinh viên tùy Promotions, thủ tục đăng ký cũng đơn giản.

- KAYAK thì ngoài Flights và Hotels còn có cả book Cars.

- FLIGHTHUB cũng hay cho vé rẻ nhưng vẫn cao hơn tí so với Momondo.

Nhớ nhé các tình yêu, chỉ nên search các phần mềm này ( và những cái khác ) đến lần thứ 2 là book thôi. Chúc các bạn mua được tấm vé bay giá rẻ hợp lý với chất lượng tốt.

Mong các thông tin này sẽ giúp các bạn chuẩn bị tốt, vững tin và vượt qua khó khăn sớm ổn định nơi đất lành này. Chúc mọi người an lành và vui vẻ kiên trì bước tiếp trên con đường đã chọn. <3

From Phil with Love <3